Non-bancaire en bancaire financiering voor het MKB: een uitgebreide gids

Terwijl banken hun focus verleggen naar grotere financieringen, vinden mkb’ers steeds vaker hun weg naar non-bancaire bronnen voor kapitaal, vooral voor bedragen tot 1 miljoen euro. Dit blijkt uit onderzoek van Stichting MKB Financiering (SMF). Deze verschuiving wordt nog duidelijker wanneer we kijken naar het groeiende aandeel van non-bancaire leningen onder de 1 miljoen euro, dat steeg van 29 procent in 2022 tot 36 procent in 2023. Met name leningen bij alternatieve geldverstrekkers tot een bedrag van 250.000 euro winnen aan populariteit onder mkb’ers, wat aantoont dat de diversiteit aan financieringsmogelijkheden voor het mkb in Nederland groter is dan ooit tevoren.

In deze blog gaan we dieper in op deze opkomende trend in non-bancaire leningen, verkennen we de verschillen tussen non-bancaire en bancaire leningen en de verschillende soorten leningen met als doel om inzicht te bieden in de diverse opties die jou kunnen helpen bij het realiseren van jouw groeiambities.

Belangrijkste trends omtrent financiering voor mkb

Het onderzoek van de Stichting MKB Financiering over non-bancaire financiering in 2023 biedt een uitgebreid inzicht in de ontwikkelingen en trends op het gebied van financieringsmogelijkheden voor het MKB in Nederland. Deze ontwikkelingen zijn cruciaal voor het MKB omdat ze leiden tot:

• Meer Financieringsopties: Met de groei van non-bancaire financieringen heeft het MKB meer keuzevrijheid en toegang tot kapitaal, essentieel voor groei en innovatie.
• Flexibiliteit en Maatwerk: De diversiteit in financieringsproducten betekent dat bedrijven financieringen kunnen vinden die nauw aansluiten bij hun specifieke situaties en behoeften.
• Ondersteuning in Uitdagende Tijden: De voortdurende effecten van de pandemie vereisen oplossingen die aanpassingsvermogen en veerkracht bieden, iets waar non-bancaire financiers effectief op inspelen.
• Versterking van de Financiële Infrastructuur: Door inclusiviteit en diversiteit te bevorderen, wordt de financieringsmarkt robuuster en meer afgestemd op de veranderende demografie van het Nederlandse bedrijfsleven.

Verschil bancaire financiering en non-bancaire financiering

Naast dat een bancaire financiering bij een gevestigde bank wordt afgenomen en een non-bancaire financiering bij een andere verstrekker wordt afgenomen zijn er nog een aantal verschillen die de twee financieringsopties van elkaar onderscheiden. 

Bancaire financiering:

Bancaire financieringen zijn financieringen verstrekt door traditionele banken. Deze banken zijn doorgaans onderworpen aan strikte regulering en bieden een breed scala aan financiële producten.

Voordelen van bancaire financieringen:

1. Stabiliteit en vertrouwen: Banken zijn lang gevestigde instellingen die vertrouwen genieten bij consumenten en bedrijven. Ze worden streng gereguleerd, wat een zekere veiligheid biedt aan de leners.
2. Lagere rentetarieven: Door hun toegang tot goedkope deposito’s en andere financieringsbronnen kunnen banken vaak leningen aanbieden tegen lagere rentetarieven dan non-bancaire kredietverstrekkers.
3. Grotere leningen: Voor bedrijven die grote projecten of investeringen nodig hebben, kunnen banken vaak grotere leningen verstrekken die mogelijk niet beschikbaar zijn via non-bancaire kanalen.

Nadelen van bancaire financieringen:

1. Strikte kredieteisen: Banken hebben vaak strenge kredietcriteria, wat het voor kleinere of nieuwere bedrijven moeilijk maakt om in aanmerking te komen voor financiering.
2. Langdurige goedkeuringsprocessen: Het aanvraagproces kan tijdrovend zijn, met veel papierwerk en een lange doorlooptijd voor de goedkeuring van de lening.
3. Minder flexibiliteit: Bankleningen hebben vaak strikte voorwaarden en minder ruimte voor maatwerk in vergelijking met sommige non-bancaire financieringsvormen.

Non-bancaire Financieringen:

Non-bancaire financiering worden verstrekt door financiële instellingen die geen onderdeel zijn van het traditionele bankwezen, zoals online kredietplatforms, crowdfundingplatforms, en speciale financieringsmaatschappijen.

Belangrijkste vormen van non-bancaire financiering voor mkb

Omdat veel non-bancaire financieringsvormen nog onbekend zijn voor veel ondernemers, zullen we een aantal verschillende vormen verder toelichten. De belangrijkste non-bancaire financieringsvormen voor het MKB zijn lease, factoring, direct lending, en crowdfunding. Elk van deze financieringsvormen speelt een cruciale rol in het ondersteunen van de diverse behoeften van MKB-bedrijven, vooral wanneer traditionele bankfinanciering niet toereikend of toegankelijk is. Deze financieringsopties zijn essentieel voor het MKB omdat ze niet alleen alternatieve toegang tot kapitaal bieden, maar ook flexibiliteit en maatwerk in financieringsvoorwaarden mogelijk maken. Dit is cruciaal in de dynamische en gevarieerde MKB-markt.

De groei en populariteit van deze opties reflecteren hun effectiviteit in het voldoen aan de specifieke behoeften van kleinere en middelgrote bedrijven, vooral in tijden van economische onzekerheid of wanneer de toegang tot traditionele bankkanalen beperkt is. Hier is een gedetailleerd overzicht van waarom deze financieringsvormen belangrijk zijn:

1. Lease

Leasefinanciering stelt MKB-bedrijven in staat om essentiële bedrijfsmiddelen zoals voertuigen, machines en apparatuur te gebruiken zonder grote initiële kapitaalinvesteringen. Dit helpt bedrijven om hun cashflow te behouden en operationele flexibiliteit te vergroten. In het rapport werd opgemerkt dat lease vooral populair is voor financieringen in het middensegment (€50.000 – €1 miljoen), wat aangeeft dat het een belangrijke optie is voor MKB-bedrijven die willen groeien zonder hun liquiditeit aan te tasten.

2. Factoring

Factoring biedt een snelle manier voor bedrijven om hun cashflow te verbeteren door onbetaalde facturen te verkopen aan een derde partij (de factor). Dit is bijzonder waardevol voor MKB-bedrijven die anders lang op betalingen zouden moeten wachten. Het rapport benadrukt de groei van factoring, met name omdat het MKB behoefte heeft aan meer werkkapitaal vanwege inflatie en volatiele marktomstandigheden. Factoring zorgt voor onmiddellijke liquiditeit en helpt bedrijven te functioneren zonder financiële onderbrekingen.

3. Direct Lending

Direct lending omvat leningen die direct door non-bancaire financiële instellingen aan bedrijven worden verstrekt, vaak via online platforms die gebruik maken van technologische hulpmiddelen voor snelle kredietbeoordeling. Deze vorm van financiering is flexibel en toegankelijk, zelfs voor bedrijven die misschien niet in aanmerking komen voor traditionele bankleningen. Het rapport toont een aanzienlijke groei in direct lending, wat wijst op zijn toenemende belangrijkheid als alternatief voor bancaire financiering, met name voor grotere projecten die substantiële financiering vereisen.

4. Crowdfunding

Crowdfunding stelt MKB-bedrijven in staat om kapitaal te verzamelen van een groot aantal investeerders via gespecialiseerde platforms. Deze methode is niet alleen nuttig voor het ophalen van fondsen, maar ook voor het testen van de marktacceptatie van een product of dienst. De groei van crowdfunding, zoals vermeld in het rapport, onderstreept zijn rol bij het democratiseren van toegang tot financiering, vooral voor startende ondernemers en kleine bedrijven die mogelijk niet de steun van traditionele financiers kunnen aantrekken.

Voordelen van non-bancaire financieringen:

1. Toegankelijkheid: Non-bancaire financiers hebben vaak minder strenge kredietvereisten, wat het voor een breder scala aan bedrijven mogelijk maakt om financiering te verkrijgen.
2. Snellere toegang tot kapitaal: Deze kredietverstrekkers maken vaak gebruik van geavanceerde technologie voor het beoordelen van kredietwaardigheid, wat kan resulteren in snellere goedkeurings- en uitbetalingsprocessen.
3. Innovatieve financieringsmodellen: Non-bancaire financiers bieden vaak nieuwe financieringsmodellen aan zoals factoring, leasing, en crowdfunding, die specifiek kunnen worden aangepast aan de behoeften van verschillende bedrijven. Deze modellen leggen we later in deze blog verder uit.

Nadelen van non-bancaire financieringen:

1. Hogere kosten: Vanwege het hogere risico dat non-bancaire financiers nemen door minder strikte kredieteisen te hanteren, kunnen de kosten voor leningen hoger zijn, inclusief hogere rentetarieven.
2. Beperkte regulering: Hoewel er enige regulering is, zijn non-bancaire financiers niet altijd onderhevig aan dezelfde strenge controle als traditionele banken, wat risico’s kan inhouden voor de lener.
3. Kleinere leningen: In veel gevallen verstrekken non-bancaire financiers kleinere leningen, wat niet altijd voldoende is voor bedrijven die grote kapitaalinvesteringen nodig hebben.

Fiscale overwegingen bij financiering

Het is niet eenduidig te stellen dat non-bancaire financieringen over het algemeen fiscaal aantrekkelijker zijn dan bancaire financieringen. De fiscale aantrekkelijkheid van een financieringsvorm hangt af van verschillende factoren, waaronder de specifieke fiscale regels die van toepassing zijn op de financieringsstructuur, de bedrijfssituatie, en de doelstellingen van het bedrijf. Hier volgt een uitleg over hoe dit in de praktijk kan uitpakken:

Renteaftrek

Zowel bij bancaire als non-bancaire financieringen is de rente op een zakelijke lening altijd aftrekbaar. Echter, de manier waarop deze financieringen zijn gestructureerd, kan invloed hebben op de aftrekbaarheid. Zo kan een non-bancaire financiering zoals factoring varieren in de ficale behandeling doordat het afhankelijk is of de kosten worden gezien als rente of servicekosten.

Afschrijvingen

Bij de aanschaf van bedrijfsmiddelen via financiering kunnen fiscale voordelen zoals afschrijvingen een rol spelen:

• Leaseovereenkomsten (een vorm van non-bancaire financiering) kunnen, afhankelijk van of het een operationele of financiële lease betreft, verschillende afschrijvingsvoordelen bieden. Bij een financiële lease kan een bedrijf bijvoorbeeld het geleasde actief afschrijven.

BTW-behandeling

De behandeling van BTW kan verschillen tussen financieringsvormen, wat invloed kan hebben op de cashflow:

• Bij sommige non-bancaire financieringen, zoals factoring en operationele lease, kan BTW van toepassing zijn op de transacties, wat een directe impact heeft op de cashflow.

Flexibiliteit en Cashflow

• Non-bancaire financieringen kunnen meer flexibiliteit bieden en beter afgestemd zijn op de cashflowbehoeften van bedrijven, wat kan helpen bij het optimaliseren van belastingverplichtingen en het beheren van operationele kosten.

Keuze maken tussen non-bancaire en bancaire financiering

Bij het kiezen tussen bancaire en non-bancaire leningen moet een mkb-bedrijf dat een kapitaal boost overweegt, goed nadenken over wat het beste past bij de specifieke behoeften en omstandigheden van het bedrijf.

Als je bedrijf aanzienlijke financiering nodig heeft voor grootschalige uitbreiding of significante projecten, dan bieden traditionele banken vaak voordelige opties dankzij hun vermogen om grote bedragen tegen lagere rentetarieven te lenen. Deze banken brengen echter vaak strikte kredieteisen en langere goedkeuringsprocessen met zich mee, wat een uitdaging kan zijn voor kleinere of nieuwere bedrijven.

Aan de andere kant, als je behoefte hebt aan snelle toegang tot kapitaal of kleinere bedragen, dan kunnen non-bancaire financiers zoals online kredietplatforms en crowdfunding-platforms een uitstekende keuze zijn. Deze aanbieders zijn toegankelijker en bieden vaak snellere goedkeuringsprocessen. Ze introduceren ook innovatieve financieringsmodellen die goed kunnen passen bij de dynamische behoeften van moderne mkb-bedrijven.

Elke financieringsoptie komt met zijn eigen set voordelen en mogelijke nadelen. Non-bancaire leningen kunnen bijvoorbeeld hogere kosten met zich meebrengen door hogere rentetarieven als gevolg van het hogere risico dat deze kredietverstrekkers nemen. Daarentegen bieden ze vaak meer flexibiliteit en maatwerk, wat cruciaal kan zijn voor bedrijven in nichemarkten of die in een snelle groeifase zitten.

Het kiezen van de juiste financieringsroute is dus een kwestie van het afwegen van deze factoren tegen de unieke eisen en financiële gezondheid van je bedrijf. Een zorgvuldige analyse van de voor- en nadelen, gekoppeld aan een goed begrip van de financieringsbehoefte van je bedrijf, zal je helpen de meest passende keuze te maken. Dit zorgt er niet alleen voor dat je toegang hebt tot benodigd kapitaal, maar ook dat je onder optimale voorwaarden kunt groeien en ontwikkelen.

Voorbeeld situatie van John

John is een echte ondernemer. John is namelijk de eigenaar van Celebrate work agency. Celebrate work agency is een evenementenbureau dat zakelijke evenementen organiseert voor het MKB. Celebrate work agency verzorgt het volledig ontzorgen hun klanten tijdens het organiseren en draaien van. Hierbij staat een klantgerichte aanpak centraal.

Celebrate work agency is de laatste jaren erg hard aan het groeien. Binnen 2 jaar is John van 10 FTE naar 15 FTE gegaan. Daarnaast is John altijd op zoek naar nieuwe groeimogelijkheden. Zo denkt John dat zijn onderneming klaar is voor de volgende stap en ook grotere evenementen te organiseren voor grotere bedrijven. Hiervoor is verder marktonderzoek, meer personeel en marketing nodig. Om dit te kunnen bekostigen is John op zoek naar een financiering van €75.000. John weet echter niet welke financieringsvorm het beste bij zijn wensen past.

John overweegt een bancaire lening vanwege de stabiliteit van de bank die de lening verstrekt. Daarnaast weet John dat de rentetarvien bij een bacaire lening gunstig kunnen zijn. John is niet zeker of een lening van €75.000 bij de bank de beste financieringsvorm is voor zijn situatie. John wilt namelijk z.s.m. starten met de plannen die hij heeft om zijn bedrijf te laten groeien en wilt daarom liever vandaag dan morgen het geld ontvangen. Bancaire leningen hebben vaak strengere kredieteisen en langdurige goedkeuringsprocessen. John wilt daarom verder kijken dan alleen bancaire leningen.

John is tijdens het verkennen van non-bancaire financieringsmogelijkheden uitgekomen bij direct lending. John ziet dat bij deze financieringsvorm het goedkeuringsproces veel sneller gaat dan bancaire leningen en dit dus betekent dat John eventueel ook sneller beschikking zou kunnen hebben over de €75.000. Daarnaast zijn de kredietvereisten over het algemeen vaak soepeler dan bij bancaire leningen aangezien er wordt gekeken naar de situatie van vandaag en de groeikansen van het bedrijf. John ziet wel dat de rentetarieven hoger kunnen zijn dan bij bancaire leningen en dit kan invloed hebben op de cashflow van Celebrate work agency.

Tips voor John

Op basis van de situatie van John hebben wij een aantal praktische tips voor John:

Optimaliseer je financiële structuur

Voordat John een keuze maakt voor een bepaalde financieringsvorm is het belangrijk om eerst zijn financiën goed onder de loep te nemen. Voer een grondige financiële analyse uit van je financiële situatie en optimaliseer de financiële structuur van Celebrate work agency. Kijk naar factoren zoals terugbetalingsvoorwaarden, rentetarieven en de flexibiliteit van de financiering en kijk of deze aansluiten bij je cashflowbehoeften zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan.

Onderhandel niet alleen over rentetarieven maar ook over de voorwaarden

Onderhandel over flexibele voorwaarden die passen bij de specifieke behoeften van Celebrate work agency. Denk aan uitgestelde betalingen tijdens langzame seizoenen of het aanpassen van terugbetalingsstructuren aangezien de cyclische aard van de evenementenindustrie.

Houdt rekening met de toekomst

Bekijk niet alleen de huidige situatie en financieringsbehoeften van Celebrate work agency, maar kijk ook naar de groeiplannen in de toekomst. Kies voor een financieringsvorm die niet alleen de laagste rentetarieven hanteert en voor de huidige situatie het voordeligste is, maar overweeg schaalbare financiele financieringsopties. Dit kan betekenen dat je kiest voor een financieringsvorm die de mogelijkheid biedt om de financiering uit te breiden zodra Celebrate work agency verder blijft groeien.